Behandeling van gedragsveranderingen
Dementie kan het gedrag van iemand op veel manieren veranderen. Denk bijvoorbeeld aan irritatie, agressie, een negatieve houding, omdraaien van dag- en nachtritme, depressie, prikkelbaarheid, ontremming, zwerven, verzamelwoede, lusteloosheid, hallucinaties, angst of claimen. Deze klachten worden vaak op meerdere manieren aangepakt.
Eerst is onderzoek nodig om te bepalen waar de gedragsverandering vandaan komt. Is iemands karakter versterkt? Heeft iemand angst door verlies van controle? Geriant maakt een behandelplan dat helemaal past bij de persoon. Gesprekken met de psycholoog kunnen helpen, soms in combinatie met dagactiviteiten en medicijnen. Voldoende bewegen is ook erg belangrijk. Familie en kennissen van iemand met dementie kunnen advies krijgen. Zij weten dan hoe ze het beste met het gedrag kunnen omgaan.
Bemoeizorg
Bemoeizorg is hulp voor mensen die geen zorg willen, maar het wel (hard) nodig hebben. Zij missen soms inzicht, vinden zorg niet nodig of weigeren onderzoek en behandeling. Vaak hebben deze mensen veel verschillende problemen. Bij bemoeizorg proberen we contact te maken, vertrouwen te winnen. We proberen iemand te motiveren voor onderzoek. Dit doen we samen met familie of bekenden van iemand.
Bewegingsactiviteiten
Veel bewegen is goed voor iemand met dementie. Wanneer iemand weinig beweegt, worden de conditie, het geheugen en de stemming minder goed. De casemanager bespreekt met u of bewegen, psychomotore therapie of fysiotherapie kan helpen.
Cognitieve therapie
Gesprekstherapie kan mensen met dementie helpen. De vorm die wereldwijd het meest wordt gebruikt is cognitieve therapie. U praat dan met een psycholoog (of casemanager) over uw gedachten en gevoelens. Het is bewezen dat deze therapie helpt om nare gevoelens minder erg te maken. Denk bijvoorbeeld aan depressieve gevoelens, prikkelbaarheid en veel piekeren.
Dagactiviteiten en dagbehandeling
Het is belangrijk dat iemand met dementie genoeg leuke en zinvolle dingen blijft doen. Anders kan iemand somber, lusteloos of geprikkeld worden. De casemanager zoekt samen met u en uw naaste bezigheden, hobby’s, huishoudelijk werk of klusjes die u prettig of zinvol vindt. De casemanager heeft contact met ontmoetingscentra, dagbehandelingen van verpleeghuizen, dagverzorging, dagopvang en zorgboerderijen. Wilt u hier meer over weten, neem dan contact op met uw casemanager.
Depressie- en angstbehandeling
Medicijnen voor depressie kunnen goed helpen bij dementie. Ze werken meestal pas na een paar weken. Als ze niet werken, kunt u misschien een ander medicijn proberen. Er zijn landelijke richtlijnen waar de artsen van Geriant zich aan houden. Dit geldt ook voor behandeling van angst.
Ergotherapie
Ergotherapeuten helpen mensen om de dagelijkse dingen in de eigen omgeving te doen. De ergotherapeut helpt u en uw naaste bij activiteiten die niet meer goed lukken. Denk bijvoorbeeld aan koken, de weg in huis weer vinden of aankleden. U kunt een introductiegesprek aanvragen bij (vrijgevestigde) ergotherapeuten in de regio. Geriant kan dit ook voor u regelen. Wij werken samen met de ergotherapeuten van andere zorgorganisaties. Zij geven behandeling volgens de richtlijn ergotherapie bij dementie. Daarnaast kan ergotherapie beoordelen of u beugels nodig heeft in de douche en of er valgevaar is door drempels of kleedjes. De ergotherapeut bekijkt ook of een scootmobiel of ander vervoermiddel handig is voor u.
Familiegesprekken
Familiegesprekken zijn gesprekken met familieleden. Soms is de patiënt er bij, soms ook niet. Deze gesprekken steunen de mantelzorger en helpen soms om opname in een verpleeghuis uit te stellen. Veel families vinden deze gesprekken fijn. Alle familieleden hebben dan dezelfde informatie, zij weten hoe ze kunnen helpen en wie ze in geval van nood kunnen bellen.
Zie ook: systeemtherapie.
Geheugentraining
Als iemand dementie heeft, wordt het geheugen niet meer zoals het was. Dat lukt ook niet met training. Het is wel mogelijk om tips en trucs te leren, zodat het beter lukt om met de vergeetachtigheid te leven. Het helpt om actief te blijven en uw hersenen fit te houden. Te veel activiteit en oefening is niet goed, een beetje wel. Tijdens de dagopvang kunt u geheugentrainingen doen. U kunt soms ook kiezen voor een training in een groep bij Geriant.
Soms geeft de ergotherapeut thuis oefeningen die het geheugen trainen. De casemanager kan u helpen om zo goed mogelijk met vergeetachtigheid te leven.
Zie ook: gespreksgroep en cursus, ergotherapie.
Gesprekken
Het is niet eenvoudig om te leren leven met dementie. U bent misschien heel verdrietig of boos. Het is goed om deze emoties te uiten. Misschien heeft u vragen over zingeving of levenseinde. U kunt hierover praten met de casemanager, arts of psycholoog. Zo’n gesprek kan bijvoorbeeld gaan over de veranderingen bij dementie, over uw verdriet en wat niet meer lukt. Het gesprek kan met u alleen of samen met uw naaste. Uw naaste kan ook een gesprek aanvragen. Voor hem of haar zijn de veranderingen vaak ook heel moeilijk.
Gespreksgroep en cursus
In een gespreksgroep of cursus ontmoet u andere mensen met dementie en hun naasten. U kunt met hen praten over de ziekte dementie. Het is soms fijn om te horen hoe anderen omgaan met deze ziekte en het verdriet. Veel mensen voelen steun en herkenning in de gespreksgroep of cursus. Ze geven elkaar tips over het omgaan met problemen. Ieder jaar starten verschillende cursussen en gespreksgroepen: voor cliënten en ook aparte groepen voor familie en jonge mensen met dementie. Vraag uw casemanager wat het beste bij u past.
Hallucinaties (het bestrijden van-)
Iemand ziet, proeft, hoort of ruikt iets wat er niet echt is. Sommige mensen met dementie hebben last van hallucinaties. We proberen eerst te ontdekken of er een oorzaak is voor deze hallucinaties. Afleiding, activiteiten of medicijnen helpen vaak tegen deze klachten.
Huisarts
Zo lang de patiënt met dementie thuis woont, is de huisarts uw eerste aanspreekpunt voor gezondheidsklachten. De arts van Geriant richt zich vooral op de dementie en de gevolgen daarvan. Om er voor te zorgen dat huisarts en Geriant-hulpverleners elkaar aanvullen en zo de best mogelijke zorg bieden, onderhouden de hulpverleners van Geriant nauw contact met uw huisarts.
Internet en behandeling
Zorgt u voor iemand met dementie? Kijk dan eens op de website www.dichterbijdementie.nl. Hier kunt u mee doen aan een internetcursus. Leven met dementie gaat beter wanneer de omgeving het begrijpt. Over dementie is al veel feitelijke informatie beschikbaar. Deze online cursus richt zich daarom op het begrijpen van het gedrag van mensen met dementie. Waarom gedragen zij zich zoals ze dat doen? In de online cursus leert u dit beter te begrijpen en krijgt u praktische omgangstips. En dat alles op uw eigen tempo, waar en wanneer u wilt. Is uw naaste ingeschreven bij Geriant, dan zijn daar geen kosten aan verbonden.
Klinische zorg
Dit is zorg voor mensen die langer dan 24 uur in een instelling blijven. Voorbeelden zijn een verpleeg- of verzorgingshuis of een ziekenhuis. De Geriant-kliniek heeft ook tijdelijke zorg en behandeling voor zeventien patiënten.
Logopedie
Wanneer u moeite heeft met praten of horen, kan logopedie misschien helpen. Een logopedist probeert bij dementie vooral de communicatie te verbeteren.
Lotgenotencontact Alzheimer Nederland
Iedere maand is er een bijeenkomst voor mensen met dementie, hun familie, hulpverleners en andere belangstellenden. Dit heet het ‘Alzheimer Café’. De lokale patiëntenvereniging van Alzheimer Nederland organiseert het Alzheimer Café. Er zijn altijd deskundigen aanwezig, die iets vertellen over dementie. Daarna kunt u met andere bezoekers praten over uw ideeën en ervaringen.
Op de website van Alzheimer Nederland staat meer informatie over data en locaties. Casemanagers van Geriant zijn ook bij deze bijeenkomsten. Daarnaast organiseert Alzheimer Nederland iedere maand huiskamerbijeenkomsten. Dit zijn koffieochtenden waar u met lotgenoten kunt praten en ervaringen kunt delen.
Mantelzorg
Mensen met dementie hebben in het begin een beetje zorg nodig. Familieleden doen dat vaak met liefde. Langzaam is steeds meer zorg nodig, de familie wordt dan mantelzorger. Ze hebben een zware taak. Mensen met dementie verwachten vaak hulp van hun familie. Maar ze weten meestal niet hoeveel zorg nodig is, vinden de zorg vanzelfsprekend en willen soms niet dat de thuiszorg komt.
Veel mantelzorgers vinden het zorgen heel zwaar. Ze hebben weinig tijd voor zichzelf, zijn vermoeid en worden sneller ziek of somber. Geriant is er juist ook voor mantelzorgers: wat kan helpen om de zorg langer vol te houden? Gesprekken? Lotgenotengroep? Praktische hulp? De casemanager denkt met u mee.
Medicijnen
De specialist ouderengeneeskunde van Geriant wil graag weten welke medicijnen u gebruikt. Het gaat ook om medicijnen van de drogist of alternatieve therapeut. U kunt een medicijnpaspoort vragen bij de apotheek. Daar staat alles precies in. De specialist bekijkt de werking van bepaalde medicijnen en wat ze met uw geheugen doen.
Soms helpt het om minder medicijnen te nemen. Heeft u last van angst, somberheid, hallucinaties of slaapproblemen? De arts kan dan nieuwe medicijnen voorschrijven. Wij geven iedere verandering in medicatie door aan uw huisarts.
Er bestaan medicijnen die zorgen dat u minder klachten heeft bij dementie. Er zijn helaas nog geen medicijnen die dementie genezen. Geriant bespreekt met u of die medicijnen in uw situatie kunnen helpen.
Mentor
Vindt u het moeilijk om aan hulpverleners te vertellen wat u wilt en nodig heeft? Een familielid kan u dan misschien helpen. Dit familielid is een soort ‘mentor’ voor u en treedt op als contactpersoon voor Geriant. Heeft u geen familie of willen zij het niet doen? Of heeft u kinderen die ruzie maken over wie het beste kan helpen? Dan is er de mogelijkheid om een officiële mentor te zoeken en regelen. Dat kan alsnog iemand in de familie zijn of een onafhankelijke mentor. Uw casemanager kent de wegen om een aanvraag te doen en kan u daarbij helpen.
Nood- en crisisopvang
Is uw situatie heel ernstig en moet er meteen iets gebeuren? Uw casemanager kan dan heel snel komen (soms samen met de specialist ouderengeneeskunde) en bekijken wat er aan de hand is. Hij of zij zorgt voor een oplossing. Bent u heel onrustig? Soms kunnen medicijnen helpen. Bent u opeens heel erg verward (dit heet een delier)? Dan belt de casemanager met uw huisarts. Ze onderzoeken samen hoe het komt en wat ze voor u kunnen doen. Misschien is uw mantelzorger weg of ziek en moet er meer hulp komen van de thuiszorg. Soms is opname in een verzorgingshuis of verpleeghuis nodig. U kunt soms ook (tijdelijk) naar de kliniek van Geriant.
Noodbed in verpleeghuis
Sommige verpleeghuizen hebben noodbedden voor mensen die direct opgenomen moeten worden. Dit is bijvoorbeeld nodig als er thuis een crisis is. In iedere regio is er altijd één noodbed vrij. Eerst moet alles worden geprobeerd om iemand thuis te helpen. Iemand kan niet zelf kiezen voor een noodbed in een bepaald verpleeghuis. Later kan de cliënt wel naar een verpleeghuis gaan dat hij of zij zelf kiest. De wachtlijstcoördinator van Geriant weet alles over de noodbeddenregeling. Zie ook: wachtlijstbeheer verpleeghuizen en verzorgingshuizen.
Opname in de Geriant-kliniek
U kunt voor observatie, onderzoek en behandeling worden opgenomen in de Geriant-kliniek. Dit kan bijvoorbeeld in de volgende situaties: als u ernstig in de war bent of als uw medicijnen (opnieuw) worden ingesteld. De kliniek is in Heerhugowaard. Het is een gesloten afdeling met zeventien plaatsen. U krijgt een eigen kamer en er is een gezamenlijke huiskamer. Opname is altijd tijdelijk voor een paar weken. Het is de bedoeling dat u weer naar huis gaat. Is dat niet mogelijk? Dan helpt de casemanager van de kliniek om een andere geschikte woonplek te vinden. Tijdens opname in de kliniek houdt de casemanager contact met u.
Opname in een verpleeghuis of verzorgingshuis
Vaak is uiteindelijk opname in het verpleeghuis of verzorgingshuis noodzakelijk of de beste oplossing. Het is goed om op tijd na te denken over waar u wilt wonen. Er zijn verschillende mogelijkheden, maar de wachtlijsten zijn vaak lang. Het is ook nodig om een indicatiebesluit bij het CIZ aan te vragen. De casemanager kan u daarbij helpen. Daarna komt u meestal op de wachtlijst van het huis waar u wilt wonen. Elk verzorgingshuis heeft een eigen wachtlijst. Voor verpleeghuizen zijn wachtlijsten deels centraal geregeld. Zie ook: wachtlijstbeheer. Uw casemanager kan helpen en heeft adressen van zorgcentra. Gaat het om opname in een huis met gesloten deuren? Dan beoordeelt het CIZ ook of u de opname goed vindt. Dit gebeurt volgens de regels van de Wet Zorg en dwang.
Persoonsgerichte zorg
Persoonsgerichte zorg is hulp die goed aansluit bij de gevoelens van mensen met dementie. We houden zoveel mogelijk rekening met hun mogelijkheden en beperkingen. Het doel van deze zorg is dat mensen zich gesteund en geborgen voelen en dat ze hun gevoel van eigenwaarde houden.
Reminiscentie
Reminiscentie is het ophalen van herinneringen. Dat kan bijvoorbeeld met oude voorwerpen, muziek, foto’s en vragen over vroeger. Het is de bedoeling dat u en uw naaste op een fijne manier met elkaar praten. Casemanagers helpen bij het ophalen van herinneringen. Dat gebeurt ook in de gespreksgroep voor mensen met dementie. Familie en bekenden kunnen dit ook thuis doen met iemand met dementie.
Scholing
Cliënten en hun naasten weten door scholing en voorlichting meer over dementie. Ze krijgen er meer begrip voor. Het helpt bij acceptatie en verwerking van verdriet. Het leert mensen beter met de ziekte dementie om te gaan, nu en in de toekomst. Geriant geeft scholing en voorlichting in groepen en individueel. Geriant helpt ook op andere manieren bij de verwerking. Zie ook: gespreksgroepen en cursus, geheugentraining, lotgenotencontact.
Systeemtherapie
Familieleden hebben soms ruzie over problemen uit het verleden. Of over de beste zorg voor de persoon met dementie. Dat is niet goed voor een cliënt. Familiegesprekken met een therapeutische insteek kunnen dan helpen. Dit zijn zogenaamde systeemgesprekken. De hulpverlener kijkt eigenlijk naar het hele systeem (familie, bekenden) rond een persoon. De familieleden praten dan onder begeleiding over de beste zorg voor de cliënt, zonder dat het gaat over de problemen uit het verleden.
Zie ook: familiegesprekken.
Therapie of therapeutische gesprekken
Dit zijn gesprekken met een psycholoog over de problemen van een cliënt of de naasten. De psycholoog gebruikt verschillende methoden om de problemen aan te pakken. Geriant gebruikt verschillende bewezen behandelmethoden, zoals cognitieve therapie of probleemoplossingsgerichte therapie. Uw casemanager kan hier meer over vertellen.
Thuiszorg
Heeft u huishoudelijke hulp nodig of hulp bij douchen, aankleden of het innemen van medicijnen? U moet eerst wel een CIZ-indicatie aanvragen of een aanvraag doen bij het Wmo-loket van de gemeente. Uw casemanager helpt u hierbij. U kunt zelf voor een thuiszorgorganisatie kiezen.
Verpleeghuis en verzorgingshuis
Er zijn verschillende instellingen voor mensen met dementie. Voorbeelden zijn verpleeghuizen, verzorgingshuizen met meer zorg, verzorgingshuizen, woonzorgcombinaties, zorgcentra en kleinschalige woonprojecten. Er zijn grote verschillen tussen huizen. Soms hebben bewoners een eigen kamer en slaapkamer, soms delen meerdere personen een kamer. In het ene huis is er veel zorg, in het andere huis lichte zorg. Er zijn huizen met open deuren en huizen met gesloten deuren. Soms wonen er ook mensen met een lichamelijke beperking in het huis. De casemanager kan u helpen het huis te vinden dat bij u past. U heeft een CIZ-indicatie nodig voor het wonen in een van deze instellingen.
Vervoer, klussen, maaltijden
Heeft u vragen over vervoer, taxi, klussen in en om huis of servicediensten voor maaltijden? De casemanager kan u hierbij helpen. Elke gemeente heeft weer eigen mogelijkheden en regelingen. Uw casemanager belt bijvoorbeeld met het ouderenwerk voor financiële vragen, weet de mogelijkheden voor maaltijdservice, kent vrijwilligers, Wonen Plus Welzijn, taxi- of ander vervoer.
Voeding (hulp bij-)
Gezonde voeding is belangrijk voor iedereen. Dit geldt zeker voor mensen met dementie. Voor oudere mensen met dementie is voeding vaak een probleem. U vergeet bijvoorbeeld te koken, snoept veel of u heeft juist geen trek. De casemanager helpt u om weer beter te eten en kijkt samen met u naar de mogelijkheden.
Volledig Pakket Thuis (VPT) en Modulair Pakket Thuis (MPT)
Als u een indicatie heeft voor zorg met verblijf, maar niet binnen een instelling wilt wonen of de wachtlijst is erg lang, dan kunt u ervoor kiezen de indicatie in te zetten in de thuissituatie of naar een kleinschalige setting van een zorginstelling gaan. Dit kan onder andere door middel van een ‘Volledig Pakket Thuis’ (VPT). Bij een volledig pakket thuis blijft u in uw eigen woning, maar betrekt u de zorg van een instelling bij u in de buurt. U kunt ook delen van het VPT afnemen. Dan heet dit een Modulair Pakket Thuis (MPT). Het voornaamste verschil met een gewone opname is dat u zelf verantwoordelijk bent voor uw maaltijden en voor de huisvestingskosten. Daar staat tegenover dat u een lagere eigen bijdrage heeft dan bij verblijf. Uw casemanager kan u meer vertellen over de aanvraagprocedure en de eigen bijdrage.
Wachtlijstbeheer verpleeghuizen en verzorgingshuizen
Geriant heeft een wachtlijstcoördinator. Deze beheert samen met de maatschappelijk werkers van verpleeghuizen de wachtlijst voor opname in de regio Kop van Noord-Holland en Noord-Kennemerland. In West-Friesland is dit iets anders geregeld en heeft de casemanager nauw contact met de wachtlijstbeheerder van de verpleeghuizen in die regio. Heeft u vragen over een verpleeghuisopname? Dan kunt u dit bespreken met uw casemanager. Hij of zij neemt dan contact op met de wachtlijstcoördinator. Ieder verzorgingshuis beheert een eigen wachtlijst. Wilt u weten welke huizen er in de buurt zijn en welk huis geschikt is voor u? Of wilt u weten hoe hoog u op de wachtlijst staat? De casemanager beantwoordt uw vragen en heeft namen en telefoonnummers van huizen.